نقش سیستم های اطلاعاتی در قابلیت های سازمانی در صنایع كوچک و متوسط

توضیحات تکمیلی

نقش سیستم های اطلاعاتی در قابلیت های سازمانی در صنایع كوچک و متوسطفرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت) تعداد صفحه:130 پايان نامه براي دريافت درجه كارشناسي ارشد (M.A) رشته: مدیریت دولتی گرایش: تحول فهرست مطالب : چکیده1 فصل اول: کلیات پژوهش 1-1. مقدمه. 3 1-2. بیان مسأله. 3 1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش.... 6 1-4. اهداف پژوهش.... 7 1-4-1. هدف کلی 7 1-4-2. اهداف جزئی 7 1-5. فرضیه ها 8 1-5-1. فرضیه­اصلی 8 1-5-2. فرضیه­های فرعی 8 1-6. تعاریف نظری و عملیاتی پژوهش.... 8 1-6-1. تعاریف نظری 8 1-6-2. تعاریف عملیاتی 9 فصل دوم: مروری بر ادبیات موضوع 2-1. مقدمه. 11 2-2. سیستمهای اطلاعاتی.. 11 2-2-1. مفهوم داده، اطلاعات، دانش 13 2-2-2. ویژگی­های اطلاعات 17 2-2-3. دلایل برپا نمودن نظامهای اطلاعاتی در سازمان 18 2-2-4. سیستم 19 2-2-5. چرخه حیات سیستم 20 2-2-6. مزایای حاصل از به­کارگیری سیستم­های اطلاعاتی در سطح سازمان 21 2-2-7. طبقه­بندی سیستم­های اطلاعاتی 24 2-2-8. ویژگی­های سیستم اطلاعاتی اثربخش 30 2-3. قابلیت­های سازمانی.. 31 2-3-1. مزیت رقابتی 31 2-3-2. چیستی قابلیت­های سازمانی 39 2-4. صنایع کوچک و متوسط.. 46 2-4-1. اهمیت کسب و کارهای کوچک و متوسط 49 2-5. پیشینه پژوهش.... 51 2-5-1. پیشینه خارجی 51 2-5-2. پیشینه داخلی 53 2-5-3. مدل مفهومی پژوهش 56 فصل سوم: روش شناسی تحقیق 3-1 مقدمه. 58 3-2 روش تحقيق.. 58 3-3 جامعه آماري.. 59 3-4 حجم نمونه آماري.. 59 3-5 روش نمونه گيري.. 60 3-6 روشهاي گردآوري داده­ها 60 3-7 ویژگی­های فنی ابزار گردآوری داده­ها (روایی و پایایی). 61 3-7-1 روایی (اعتبار) 61 3-7-2 پایایی (قابلیت اعتماد) 61 3-8 روش­هاي تجزيه و تحليل داده­ها 63 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها 4-1. مقدمه. 66 4-2. آمار توصیفی.. 66 4-2-1. تجزیه و تحلیل داده­های جمعیت شناختی 66 4-2-2. آمار توصیفی از سوالات و ابعاد 70 4-2-3. نرمال بودن توزیع داده­ها 71 4-3. آمار استنباطی.. 76 4-3-1. آزمون میانگین 76 4-3-2. آزمون همبستگی میان متغیرها 78 4-3-3. آزمون رگرسیون 81 4-3-4. اولویت بندی شاخص­هاي قابليت­هاي سازماني در سه سطح (آزمون فرضیه فرعی 4) 82 فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری 5-1. مقدمه. 87 5-2. تفسیر يافته­هاي پژوهش.... 89 5-3. محدودیت­های خارج از اختیار پژوهشگر. 92 5-4. محدودیت­های در اختیار پژوهشگر. 93 5-5. پیشنهادهای برگرفته از یافته­های پژوهش.... 93 5-6. پیشنهادهایی برای پژوهش­های بعدی.. 94 فهرست منابع فارسی.. 97 فهرست جداول : جدول 2-1، خلاصه­ای از این چهار دیدگاه اساسی ارائه میدهد. 52 جدول 2-2: قابلیت­های سازمان از دیدگاه والش و لینتون (2001). 53 جدول 2-3: دسته بندی قابلیت­های سازمانی.. 55 جدول 2-4: طبقه­بندی سازمان­های کوچک و متوسط و خرد از نظر اتحادیه اروپا (2004). 58 جدول 2 – 5: طبقه­بندی SME ها بر اساس معیار تعداد کارکنان. 60 جدول 2-6: طبقه­بندی SME ها بر اساس معیار تعداد کارکنان (فارغ از نوع فعالیت). 60 جدول 2-7: مقایسه عملکرد SME ها در سال 2003 در چهار کشور توسعه یافته. 62 جدول 2-8: مقایسه عملکرد SME ها در سال 2003. 62 جدول 3-1) متغیرهای اصلی، ابعاد و مولفه­های پرسشنامه. 74 جدول 3-2) مقادیر آلفای کرونباخ مفاهیم و مولفه­های پژوهش.... 77 جدول 4-1. تفکیک پاسخ دهندگان بر اساس جنسیت... 82 جدول 4-2. تفکیک پاسخ دهندگان بر اساس سن.. 82 جدول 4-3. تفکیک پاسخ دهندگان بر اساس میزان تحصیلات... 83 جدول 4-4. تفکیک پاسخ دهندگان بر اساس مدت سابقه. 84 جدول 4-6. آمار توصیفی متغیرهای پرسشنامه. 85 جدول 4-7) ابعاد با پراکندگی پایین.. 86 جدول 4-8. چولگی و کشیدگی ابعاد پرسشنامه. 87 جدول 4-9. نتایج آزمون K-S برای تمام سوالات پرسشنامه. 88 جدول 4-10. نتایج آزمون K-S برای ابعاد پژوهش.... 89 جدول 4-11 نتایج آزمون تی تک نمونه­ای سیستم­های اطلاعاتی.. 93 جدول 4-12 نتایج آزمون تی تک نمونه ای قابلیت­های سازمانی.. 93 جدول 4-13. ماتریس همبستگی میان سازه­ها در فرضیه اول. 95 جدول 4-14. ماتریس همبستگی میان سازه­ها در فرضیه فرعی اول. 95 جدول 4-15. ماتریس همبستگی میان سازه­ها در فرضیه فرعی دوم. 96 جدول 4-16. ماتریس همبستگی میان سازه­ها در فرضیه فرعی سوم. 97 جدول 4-17) نتایج آزمون رگرسیون چندگانه مربوط به تأثیر متغیرها 98 جدول 4-18) نتایج آزمون فریدمن در مورد شاخص­هاي قابليت­هاي سازماني مبتنی بر داده 99 جدول 4-19) اولویت شاخص­هاي قابليت­هاي سازماني مبتنی بر داده 99 جدول 4-20) نتایج آزمون فریدمن در مورد شاخص­هاي قابليت­هاي سازماني مبتنی بر فرآیند. 100 جدول 4-21) اولویت شاخص هاي قابليت­هاي سازماني مبتنی بر فرآیند. 100 جدول 4-22) نتایج آزمون فریدمن در مورد شاخص­هاي قابليت­هاي سازماني مبتنی بر ستاده 101 جدول 4-23) اولویت شاخص­هاي قابليت­هاي سازماني مبتنی بر ستاده 101 چکیده : این پژوهش با هدف تعیین نقش سيستم هاي اطلاعاتي درايجاد قابليت هاي سازماني در صنايع كوچك ومتوسط شهرصنعتي كاوه در سال 1393 صورت گرفت. اين پژوهش از نظر هدف، کاربردي و از لحاظ روش گردآوري داده­ها توصيفي و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل 200 نفر از مديران و متصديان كامپيوتر در شركت هاي شهر صنعتي كاوه بود که از این میان با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه­گیری تصادفی­ساده 132 نفر بعنوان حجم­نمونه درنظر گرفته شد. روش جمع­آوري داده­ها بر اساس پرسشنامه محقق ساخته 64 سوالی انجام گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ برای تمام ابعاد بالای 0.7 به­دست آمد. همین­طور از روايي محتوا به­منظور آزمون روايي پرسشنامه استفاده شد، که برای این منظور پرسشنامه­ها به تأیید فعالان صنعتی و همچنین خبرگان دانشگاهی رسید. تجزیه و تحلیل اطلاعات به­دست آمده از اجرای پرسشنامه­ها از طریق نرم­افزار SPSS در دو بخش توصیفی (میانگین ، فراوانی ، درصد تجمعی و....) و استنباطی (آزمون K-S (کولموگروف- اسمیرنف)، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون T) انجام پذیرفت. نتایج تحقيق نشان داد كه سیستم­های اطلاعاتی در قابلیت­های سازمانی(مبتني بر داده، فرايند، ستاده) در صنایع کوچک و متوسط شهرک­های صنعتی شهر کاوه نقش مثبت و معناداری دارند. هم­چنین یافته­ها نشان داد که شاخص­های قابلیت­های سازمانی در سه سطح داده، فرآیند و ستاده دارای اهمیت یکسانی نیستند. واژه­هاي كليدي: سیستم­های اطلاعاتی، قابلیت­های سازمانی، داده، فرایند، شهرصنعتی کاوه مقدمه : در عصر جديد كه سازمان­ها محصولات، روابط و فعاليت­ها و بطور­كلي كسب وكار آن­ها حالت مجازي و الكترونيكي به خود گرفته است و تغييرات به قدري شديد شده كه طول عمر فناوري­ها و محصولات را به حداقل رسانيده است. خلق و حفظ پايدار مزيت رقابتي با تكيه بر قابليت­ها و شايستگي­هاي سنتي و قديمي براي حضور موفق سازمان در محيط و بازارهاي رقابتي كافي نيست. اين مستلزم تدابيري نو و روي آوري به شايستگي­هاي جديدي است كه مبتني بر سيستم­هاي اطلاعاتي و ارتباطي باشد. ايجاد و انتقال اطلاعات و برقراري ارتباطات از اين طريق، مهمترين ويژگي­هاي يك سازمان موفق در محيط كسب وكار به­شمار مي روند. به نظر مي رسد كه شركت­هايي مي­توانند در اين محيط حضوري موفق و مستمر داشته باشند كه از شايستگي و قابليت­هاي اطلاعاتي و ارتباطي برخوردار بوده و با تكيه بر آنها مزيت­هاي رقابتي ارزشمندي خلق نموده و با بكارگيري درست و به­موقع اين مزيت­ها، باعث پايداري آن گرديده و عملكردي عالي براي خود به ارمغان آورند. پژوهش­گران اخيرا از رويكرد مبتني بر منابع براي سنجش اين موضوع كه چه ميزان از سيستم­هاي اطلاعاتي مي­تواند مزيت رقابتي را براي شركت نسبت به رقبا ايجاد نمايد، استفاده مي­نمايند. بر­ اساس اين ديدگاه، می­توان بیان کرد که سيستم­هاي اطلاعاتي كه براي نشان دادن تفاوت­هاي عدم تناسب در منابع شركت مورد بهره­برداري قرار مي­گيرند، از عوامل موثر در دستیابی به مزیت رقابتی برای سازمان­ها محسوب می­شوند. بنابراین در این فصل به بررسی کلیات تحقیق پرداخته خواهد شد. به­همین منظور ابتدا مسأله پژوهش بیان می­گردد و سپس به تشریح و بیان اهمیت موضوع پژوهش پرداخته خواهد­ شد. در ادامه نیز فرضیات و اهداف پژوهش بیان می­گردد و در نهایت متغیرها و مؤلفه­های تحقیق بصورت مفاهیم نظری و عملیاتی تعریف می­شود. 1-2. بیان­مسأله توسعه کشورها از ضرورت­های اجتناب­ناپذیری است که جهان امروز به­عنوان یک سرنوشت محتوم آن را پذیرفته و از مهم­ترین و اساسی­ترین اهداف فرد، گروه، سازمان و جامعه می­تواند توسعه همه جانبه کشور باشد. امروزه ماهيت متلاطم تجارت جهاني، بخش­هاي توليد، صنعت و بازار محصولات را با چالش­هاي متعددي روبرو ساخته است. اين چالش­ها سازمان را ملزم مي­سازد كه با بكارگيري سيتم­هاي جديد مديريتي و پياده سازي آنها در عمل، پايگاه خويش را در اين محيط ناپايدار مستحكم نمايند و به موفقيتي همراه با پيشرفت مستمر دست يابند. شركت­هاي كوچك و متوسط با توجه به ويژگي­هاي منحصر به فردشان در صنعت از جايگاه ويژه­اي برخوردارند. بررسي و شناخت مزيت رقابتي و ميزان رقابت­پذيري محصولات صنايع كوچك و متوسط در هر كشور گامي اساسي در شناخت وضع موجود و آينده صنعتي و تبيين برنامه­ريزي­های بلند مدت مي­باشد (بهرام­زاده، 1387). بسیاری از کشورهای در حال توسعه برای رفع بحران بیکاری به ایجاد سریع مشاغل در شرکت­های کوچک و متوسط امید بسته اند، چنین امیدهایی بی پایه نیستند بلکه مبتنی بر این واقعیت هستند که شرکت­های کوچک و متوسط همواره مشاغل زیادی را چه در کشورهای توسعه یافته و چه در کشورهای در حال توسعه ایجاد کرده­اند. برای مثال در هند، 80­درصد از کل مشاغل تولیدی، در شرکت­های کوچک و متوسط ایجاد گردیده است. در اروپای شرقی و مرکزی، حدود هفت میلیون کارآفرین در تلاش­اند که اقتصاد دستوری الگوی مابعد کمونیستی را به اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد تغییر دهند. توانایی یک سازمان در برخورد با محیط کسب و کار امروزی که تغییرات سریع و اساسی را در خود مشاهده می­کند، تعین­کنندۀ بقا و موقعیت آن خواهد بود. این تغییرات احتمالاً به صورت قابل توجهی فشار رقابتی برای جذب مشتریان و درآمد میان سازمان­ها را افزایش می­دهند. از آنجاییکه سازمان­ها، تصمیم­های گوناگون استراتژیکی را برای بقا و موفقیت خود اتخاذ می­نمایند، توانایی آن­ها برای بهره­برداری از پتانسیل راه­حل­های مبتنی بر سیستم­های اطلاعاتی در جهت تقویت دیدگاه استراتژیک نقش تعیین­کننده­ای در موفقیت سازمان خواهد داشت. این امر مستلزم آن است که استراتژی­های سیستم­های اطلاعاتی و قابلیت سازمان­ها تا حد زیادی با هم همراستا باشند. بنابراین نیاز است تا سازمان­ها براي بقاء و پيشرفت خود، متفاوت­تر از قبل عمل نمايند. به­ويژه سازمان­ها بايد به دنبال منابع جديد مزيت رقابتي باشند و اشكال جديد رقابت را به كار گيرند كه خود نيازمند درك روشن از ماهيت و پويايي­هاي رقابت است (ذبیحی­لهرمی، 1389). ظهور سيستم­هاي اطلاعاتي و ارتباطي، ماهيت كار و زندگي را به كلي متحول ساخته است. در عصر جديد همه فعاليت­ها، ماهيت الكترونيكي به خود گرفته­اند. به­عبارت ديگر به صورت الكترونيكي زندگي و كار مي­كنيم. هر چند مدت­ها پيش (حتي قبل از گسترش فناوري اطلاعات و ارتباطات)، سازمان­ها براي بقاء و تداوم حيات در ميدان رقابت ناگزير از خلق مزيت­هاي رقابتي بودند ولي اين فرايند از پيچيدگي زمان حاضر بر­خوردار نبود. قبلا سازمان قادر بود با در نظر داشتن موقيت رقابتي خود، ارزشي براي مشتري خلق نمايد كه در نوع خود بديع، كمياب و غير­قابل تقليد از سوي رقبا بوده، و به راحتي توسط سازمان قابل مديريت باشد و از اين طريق به مزيت رقابتي پايداري در بازار دست مي­يافت كه مدت­ها موجبات كاميابي آن را فراهم مي­ساخت. در عصر جديد كه سازمان­ها محصولات، روابط و فعاليت­ها و بطور­كلي كسب وكار آن­ها حالت مجازي و الكترونيكي به خود گرفته است و تغييرات به قدري شديد شده كه طول عمر فناوري­ها و محصولات را به حداقل رسانيده است. خلق و حفظ پايدار مزيت رقابتي با تكيه بر قابليت­ها و شايستگي­هاي سنتي و قديمي براي حضور موفق سازمان در محيط و بازارهاي رقابتي كافي نيست. اين مستلزم تدابيري نو و روي آوري به شايستگي­هاي جديدي است كه مبتني بر سيستم­هاي اطلاعاتي و ارتباطي باشد. ايجاد و انتقال اطلاعات و برقراري ارتباطات از اين طريق، مهمترين ويژگي­هاي يك سازمان موفق در محيط كسب وكار به­شمار مي روند. به نظر مي رسد كه شركت­هايي مي­توانند در اين محيط حضوري موفق و مستمر داشته باشند كه از شايستگي و قابليت­هاي اطلاعاتي و ارتباطي برخوردار بوده و با تكيه بر آنها مزيت­هاي رقابتي ارزشمندي خلق نموده و با بكارگيري درست و به­موقع اين مزيت­ها، باعث پايداري آن گرديده و عملكردي عالي براي خود به ارمغان آورند. پژوهشگران اخيرا از رويكرد مبتني بر منابع براي سنجش اين موضوع كه چه ميزان از سيستم­هاي اطلاعاتي مي­تواند مزيت رقابتي را براي شركت نسبت به رقبا ايجاد نمايد، استفاده مي­نمايند. بر­ اساس اين ديدگاه، می­توان بیان کرد که سيستم­هاي اطلاعاتي كه براي نشان دادن تفاوت­هاي عدم تناسب در منابع شركت مورد بهره­برداري قرار مي­گيرند، از عوامل موثر در دستیابی به مزیت رقابتی برای سازمان­ها محسوب می­شوند (عارف­نژاد و همکاران، 1391). لادو و ژانگ[1] (1998)، بیان کردند که سیتم­های خبره که به عنوان یکی از طبقه ­بندی­های سیستم­های اطلاعاتی شناخته می­شود، توسعه و بکارگیری دانش را پرورش می­دهند و یک نوع رابطه متقابل را با قابلیت­های سازمانی ایجاد می­کنند. قابلیت­های سازمانی، ویژگی­هایی محسوب می­شوند که افراد دارا هستند و به شیوه­ای مناسب و پایدار از آن برای رسیدن به عملکرد مطلوب استفاده می­کنند. قابلیت­های محوری همان دانش، مهارت­ها، نگرش­ها و رفتارهای قابل مشاهده هستند که در محل کار منجر به تعالی می­شوند. در تعریفی دیگر، قابلیت یک ظرفیت انسانی قابل اندازه­گیری است که برای عملکرد مناسب می­باشد و می­تواند شامل دانش، مهارت یا توانایی واحد، یک ویژگی شخصی یا خوشه­ای از خصیصه­ها باشد (کوچران، 2009، ص 38). و...