تاریخ عضدی

توضیحات تکمیلی

تاریخ عضدیتاریخ عَضُدی، کتابی تاریخی به زبان فارسی که درباره زندگی خصوصی آقامحمدخان و فتحعلی شاه و محمدشاه قاجار می‌باشد. نویسنده این کتاب نوشته احمدمیرزا، پسر فتحعلی شاه قاجار بوده که آن را در دوره حکومت خود در همدان به تقاضای اعتمادالسلطنه در ۱۳۰۴ تألیف کرده است. این کتاب را از روی لقب وی عضدالدوله، تاریخ عضدی نامیده‌اند. تاریخ عضدی در بین همه کتاب‌های تاریخی اعصار مختلف ایران از این لحاظ ممتاز است که تنها همین یک بار شاهزاده‌ای از زندگانی خصوصی اجداد و پدر و مادر و خانواده خود یاد کرده و هرچه از آنان دیده و شنیده نقل کرده است. عضدالدوله در کتاب خود، با صداقت کامل، آنچه راجع به سلطنت آقامحمدخان و فتحعلی شاه و محمدشاه بوده نوشته، و حتی از ذکر بعضی قضایا که موجب رسوایی و بد نامی یا مایه سرزنش و سرافکندگی بوده چشم نپوشیده و به شرح موضوع پرداخته است و با شرح ماجرای عروسی مادر خود و این‌که فتحعلی شاه فردی ایلیاتی است؛ نشان داده که در حقیقت گویی از هیچ چیز واهمه نداشته است. نثر تاریخ عضدی نه مغلق و متکلف و نه عوامانه و ساده، بلکه ادیبانه و آمیخته به شعر و آیه و حدیث و نکته‌های لطیف است.