جنگ جهانی در ایران

توضیحات تکمیلی

جنگ جهانی در ایران«جنگ‌ جهانی در ایران» عنوان کتابی است به قلم سرکلارمونت اسکرین، کنسول انگلیس در مشهد. کلارمونت در این کتاب اوضاع ایران در جنگ جهانی اول و دوم را شرح داده است. در اینجا بخشی از خاطرات او را می‌خوانید که شامل نامه او به وزیر خارجه بریتانیا درباره میلسپو، مستشار مالی آمریکایی در ایران و نیز تشریح مسائل اقتصادی آن دوران است. نامه‌ای را که در ۲۲ مه ۱۹۴۳ به‌وزیر خارجه در دهلی نوشتم، نقل می‌کنم: «میلسپو خیلی دوستانه و صریح رفتار کرد. او از من خواست که مراقب ماموران مالی محلی او باشم و اعمال آنها را به‌وسیله نامه مشخصی به‌اطلاع او برسانم. او عمدا با همه آنچه من در سال گذشته گفته و نوشته بودم، موافقت کرد. من گفته و نوشته بودم که در دوران رضاشاه در سراسر ایران یک شبکه فساد و چپاول اقتصادی به‌وسیله بعضی از مقامات رسمی وزارتخانه‌های دارایی، کشور، اقتصاد کشاورزی و همکاران آنها یعنی مالکین، محتکرین و مدیران امور نان و خبازی سازمان یافته است. من هم مانند میلسپو، بعد از ۱۳ سال غیبت به ایران برگشتم و مانند او از فساد طبقات بالا و فقر طبقات پایین که ناشی از تسلط کامل تمایلات پول‌پرستانه در عرض این مدت بوده است، متاثر و متنفر شدم. او نگران بود که مبادا تلاش‌های میسیونش خیلی دیر شروع شده باشد و از تعویق در دادن اختیارات و کارمندان به او خیلی ناراضی بود، اما مطمئن بود که اگر بر بحرانی که در تابستان منتظر آن بودند غلبه شود، خواهد توانست این بار هم مثل نخستین ماموریتش اعتماد و همکاری بهترین عناصر کشور را جلب کند و با کمک آنها اصلاح اساسی در وضع اقتصادی ایران ایجاد کند..