ایران و ایرانی: به تحقیق در صد سفرنامه دوران قاجاریه
توضیحات تکمیلی
ایران و ایرانی: به تحقیق در صد سفرنامه دوران قاجاریهاین کتاب بر آن است کتابهایی که ایرانپژوهان و نویسندگان سفرنامهها ی تحقیقی یا تفریحی و ماموران سیاسی پنهان و آشکار خارجی درباره وضع ایران و ملت ما در دوره قاجاریه نوشتهاند را مورد تدقیق و واکاوی قرار داده بگونه ایکه بیانکننده سرشت و منش و گوهر ذاتی و تصویرگر فولکلور،اعتقادات دینی، وضع اقتصادی، سیاسی، سازمانهای دولتی و معرف خصایص هر یک از افراد گروههای شغلی ایرانیان از دید بیگانگان باشد. به طور کلی کتاب را میتوان دارای رویکردی توصیفی دانست که مولف کمتر به عمق نکات ذکر شده در سفرنامهها وارد میشود و با حفظ فاصله، از منظری دورتر به بررسی میپردازد. مولف در اهمیت کتاب خویش معتقد است: «مطالعه این کتاب که نتیجه و عصاره تحقیقات حدود صد شخصیت مختلف علمی، اجتماعی، سیاسی و نظامی عالیمقام در طی صد و چهل سال دوره قاجاریان است، به ما مثل پزشک در رفع عوامل ناسلامتی و رفع عوامل بازدارنده فردی و اجتماعی شناخت میدهد و به ما کمک میکند تا با کشف تمامی طبایع متضاد ذاتی و درونی خود از آنچه زیانبار است بپرهیزیم و آنچه را که سودبخش و زندگیساز است،در خود تقویت کنیم.» مطالعه این کتاب برای شناخت سرشت و منش خودمان در زندگی شخصی و رابطه های اجتماعی و برای تزکیه و اصلاح و رشد شخصیت، همچنین برای پی بردن به نقایص و نقاط ضعف و آشنا شدن با فضایل و نقاط قوت فردی و اجتماعی همچون داروی شفابخش است و به طور کلی مطالعه این کتاب برای شناخت تمامی طبایع جوامع مختلف ما، آنچه گوهری یا جوهری است که ذاتی باشد و آنچه عرضی و موقتی است که براثر غلبه خوبی یا بدی در جامعه از آدمی بروز می کند نقشی حیاتی و آینده ساز دارد.