امالی شیخ صدوق

توضیحات تکمیلی

امالی شیخ صدوق«امالی» اصطلاحی است در فرهنگ اسلامی به ویژه در حوزه حدیث، فقه و ادب عرب و عنوانی است برای بعضی کتابها که مطالب آن کتاب به شیوه خاصی که از سخنان استادی شنیده شده، گردآوری و مکتوب توسط مستمعان می شود. به اینصورت که مطالب را استاد یا شیخ روایت، در مجلس های جداگانه می گوید و املا می کند و شاگردان می نویسند و سپس نوشته را بر همان استاد عرضه می کنند. در پایان، مجموع مطالب دیکته شده در کتابی جمع آوری و نام آن را «مجالس» یا «امالی» می گذارند. امالی شیخ صدوق، کتابی پرمحتوا و ذی قیمت و عربی است و بنام «مجالس» نیز نامیده می شود. نویسنده آن، ابوجعفر محمد معروف به "ابن بابویه" و "شیخ صدوق" است. ساختار اجمالی کتاب: کتاب مشتمل بر 97 مجلس و هر مجلس احادیث و مسائل و مباحث مختلفی را در بر دارد و در واقع گنجینه ای است از معارف دینی، اصول اعتقادی، دستورات اخلاقی و مباحث شیرین و متنوع مذهبی. بعضی از این مجالس در مشهد مقدس و بعضی در شهر ری تقریر شده و چهار مجلس آخر کتاب در دهه آخر ماه شعبان سال 368 هـ ق در مشهد مقدس نیز املاء شده است. آوردن همه مباحث 97 مجلس غیر ممکن است ولی برای نمونه: 1 - شیخ صدوق در مجلس 66: شامل بخشی از امالی الرسول یعنی نخستین و معتبرترین امالی که پیامبر اکرم املاء کرده و امیرالمومنین علی علیه السلام با خط خود نوشته شامل بسیاری از آداب و سنن و احکام حلال و حرام می باشد. شیخ صدوق در اسناد این احادیث، آن را به امام ششم می رساند. 2- مجلس 93: شرح جامعی از مذهب تشیع، عقاید و جهان بینی آن، احکام و برنامه های عملی آن مانند مسائل زکاة، خمس، حج و مناسک آن، وصیت، ارث، ازدواج، دستورات اخلاقی و معاشرتی، مسائل حکومتی و سیاسی تشیع و خلاصه ای از همه ابعاد مذهب تشیع.